ειδώλιο

ειδώλιο
Μικρό άγαλμα κατασκευασμένο από πηλό, πέτρα, ξύλο, χαλκό ή ελεφαντοστό. Τα πρώτα ε. εμφανίζονται ήδη στους πολιτισμούς της ανώτερης παλαιολιθικής περιόδου. Πρόκειται για αγαλμάτια, κυρίως λίθινα, που παριστάνουν γυναικείες μορφές με ιδιαίτερα τονισμένα τα χαρακτηριστικά του φύλου και υπερβολική ανάπτυξη των γλουτών (στεατοπυγία). Τα ε. φαίνεται ότι έπαιζαν κάποιο ρόλο στις μαγικές τελετουργίες για την πρόκληση της γονιμότητας. Στη νεολιθική περίοδο η ιδέα της γονιμότητας, η οποία εκφράζεται με τις παχύσαρκες γυναικείες μορφές των ε., δεν είναι πια συνδεδεμένη μόνο με την αναπαραγωγή του ανθρώπινου είδους, αλλά επεκτείνεται σε ολόκληρη τη φύση και συγχέεται με την ιδέα της γονιμότητας της γης, που είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση των αγροτικών πληθυσμών της εποχής αυτής. Χαρακτηριστικά της πρώτης νεολιθικής περιόδου είναι τα ε. του Σέσκλου. Τα περισσότερα από αυτά αποδίδουν παχύσαρκες γυναίκες, που υποβαστάζουν το στήθος τους. Πρόκειται πιθανότατα για τη θεότητα της ευφορίας, τη Μητέρα Γη. Η ιδέα της αντρικής γονιμότητας αποδίδεται πολύ σπανιότερα με τα ιθυφαλλικά ε. Κατά τη δεύτερη νεολιθική περίοδο –περίοδος Διμηνίου– τα ε. εμφανίζονται πολύ σχηματοποιημένα, σχεδόν σανιδόμορφα. Ανάμεσα στα ε. της εποχής του χαλκού, ιδιαίτερη θέση κατέχουν τα κυκλαδικά, τα οποία είναι πάντοτε μαρμάρινα και βρίσκονται κυρίως σε τάφους. Τα περισσότερα παριστάνουν γυναικείες μορφές και μόνο ελάχιστα και χρονικώς μεταγενέστερα απεικονίζουν αντρικές. Η γυμνή γυναικεία μορφή παριστάνεται με το κεφάλι ελαφρά γερμένο προς τα πίσω και τα χέρια διπλωμένα λίγο πιο κάτω από το στήθος. Το βάθος των ε. είναι πολύ μικρό και ελάχιστες λεπτομέρειες δηλώνονται στο πρόσωπο και στο σώμα. Πολυάριθμα και ωραιότατα είναι επίσης τα ε. της μεσομινωικής και υστερομινωικής περιόδου της Κρήτης. Συνήθως απεικονίζονται με ενδυμασία και πολλά από αυτά διαθέτουν περίτεχνες κομμώσεις. Μεταξύ των ε. της γεωμετρικής εποχής –τα περισσότερα είναι χάλκινα– κυριαρχεί η αντρική μορφή του πολεμιστή. Αντίθετα από ό,τι συμβαίνει με τα ε. της προϊστορικής εποχής, από τα γεωμετρικά ε. απουσιάζει τελείως το φυσιοκρατικό πνεύμα. Εκείνο που ενδιαφέρει τον καλλιτέχνη των χρόνων αυτών είναι η κίνηση και όχι η απόδοση των διαφόρων μορφών. Στα ελληνιστικά χρόνια υπάρχει μεγάλη παραγωγή ε. και πολλά από αυτά είναι αληθινά κομψοτεχνήματα. Περίφημα είναι τα πήλινα της Τανάγρας, που διακρίνονται για τη φυσικότητα της στάσης τους και την κομψή ενδυμασία.
* * *
το (Α εἰδώλιον και εἰδωλεῑον)
μικρό άγαλμα
αρχ.
ειδωλείο.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • ειδώλιο — το (υποκορ. του είδωλο, το), αγαλματάκι (κυρίως από πηλό ή πέτρα) …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • Μουσείο Αρχαίας Κυπριακής Τέχνης (Αθηνών) — Το μοναδικό μουσείο αρχαίας κυπριακής τέχνης στην Ελλάδα εγκαινιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2001 σε τέσσερις αίθουσες του ισογείου του Πολιτιστικού Κέντρου Αθηναΐς, στον Βοτανικό Αθηνών. Η Αθηναΐδα, το παλιό εργοστάσιο κατασκευής μεταξιού,… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο Μπενάκη — Το Μ.Μ. μετά από εργασίες που διήρκεσαν επτά περίπου χρόνια, άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό στις 7 Iουνίου 2000. Tο στεγασμένο σε ένα από τα επιβλητικότερα νεοκλασικά κτίρια της Aθήνας (Κουμπάρη 1) μουσείο ιδρύθηκε από τον ευπατρίδη Aντώνη… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο, Αρχαιολογικό Λευκάδας — Ένα από τα ομορφότερα μικρά αρχαιολογικά μουσεία της Ελλάδας λειτουργεί από το 1999 στο νεόδμητο κτίριο του Πολιτιστικού Κέντρου της Λευκάδας. Μπορεί τα ευρήματα της συλλογής του να μην είναι από τα σπουδαιότερα της ελληνικής αρχαιότητας, είναι… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο, Αρχαιολογικό Χαλκίδας — Στο αρχαιολογικό μουσείο της πρωτεύουσας της Εύβοιας εκτίθενται ευρήματα που χρονολογούνται από την παλαιολιθική μέχρι και την ύστερη ρωμαϊκή εποχή και προέρχονται από τις ανασκαφές στην ίδια την πόλη, στη γύρω περιοχή και σε άλλες τοποθεσίες του …   Dictionary of Greek

  • νεολιθική εποχή — Η περίοδος της προϊστορίας από το 7000 π.Χ. έως περίπου το 2000 π.Χ., κατά τη διάρκεια της οποίας ο άνθρωπος, περνώντας από το θηρευτικό στο γεωργικό στάδιο, θεμελίωσε αργά και μεθοδικά τον πολιτικό του βίο πάνω στη νέα παραγωγική οικονομία και… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο Κανελλοπούλου — Η συλλογή του Παύλου και της Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου στεγάζεται από το 1976 σε ένα επιβλητικό νεοκλασικό κτίριο του τέλους του 19ου αι. στη βόρεια πλευρά της Ακρόπολης (οδός Θεωρίας & Πανός, Πλάκα). Αυτή η πολύ σημαντική συλλογή έργων τέχνης… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο, Αρχαιολογικό Μυτιλήνης — Η αρχαιολογική συλλογή του Μουσείου Μυτιλήνης στεγάζεται σε δύο κτίρια. Το παλαιότερο (Αργύρη Εφταλιώτη 7 & 8ης Νοεμβρίου) στεγάζει ευρήματα από τα προϊστορικά ως τα ρωμαϊκά χρόνια, ενώ στο νεότερο (8ης Νοεμβρίου) παρουσιάζονται ευρήματα των… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο, Αρχαιολογικό Πάρου — Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάρου εκτίθενται μερικά από τα σημαντικότερα και ομορφότερα δείγματα τέχνης που άνθησε στις Κυκλάδες και έφτασε στο απόγειό της τον 6ο και 5ο αι. π.Χ. Αν και αποτελείται μόνο από τρεις αίθουσες και μια αυλή, είναι… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο Κυκλαδικής και Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης Γουλανδρή (Αθηνών) — Στεγάζεται από το 1986 σε ιδιόκτητο κτίριο (Νεοφύτου Δούκα 4, Κολωνάκι) σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ιωάννη Βικέλα. Από το 1991 παραχωρήθηκε στο μουσείο ένα από τα ομορφότερα νεοκλασικά του κέντρου της Αθήνας στη συμβολή των οδών Βασιλίσσης Σοφίας… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”